Ο όρος βασικός μεταβολικός ρυθμός αναφέρεται στο σύνολο της ενέργειας που χρειάζεται κάθε μέρα ο οργανισμός για να καλύψει τις ζωτικές του λειτουργίες (π.χ. τη λειτουργία της καρδιάς, τη διατήρηση της θερμοκρασίας τους σώματος, την αναπνοή) και ισοδυναμεί με το 60-75% της ενέργειας που προσλαμβάνεται μέσω της τροφής.
Επίσης, περιλαμβάνει σε ποσοστό περίπου 25-40% την ενέργεια που χρειάζεται για να αντεπεξέλθει στις καθημερινές φυσικές δραστηριότητες, όπως π.χ. το περπάτημα. Πηγή της ενέργειας αυτής είναι οι τροφές, τα συστατικά των οποίων (πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπίδια) επεξεργάζεται ο οργανισμός προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες του.
Η διατροφή αυτή απευθύνεται στα άτομα που δεν καταναλώνουν μικρά και συχνά γεύματα με αποτέλεσμα ο βασικός τους μεταβολισμός να είναι πολύ χαμηλός.
Η δίαιτα για αύξηση του μεταβολισμού περιλαμβάνει τροφές που ενεργοποιούν τον μεταβολισμό όπως σπαράγγια , μπρόκολο , αυγό, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, ξηρούς καρπούς και δημητριακά ολικής. Τα παραπάνω τρόφιμα περιέχουν βιταμίνη Β και μαγνήσιο τα οποία παίζουν κεντρικό ρόλο στην λειτουργία του μεταβολισμού. Τα γαλακτοκομικά δεν παραλείπονται από τη διατροφή, αυξάνονται τα τρόφιμα ολικής άλεσης, ενώ περιορίζεται το λίπος.
