Η παραδοσιακή Μεσογειακή Διατροφή ορίζεται ως το διατροφικό πρότυπο που επικρατούσε στις ελαιοπαραγωγές περιοχές της Μεσογείου κατά το τέλος της δεκαετίας του 1950 και τις αρχές της δεκαετίας του 1960. Ένας άλλος ορισμός που θα μπορούσαμε να δώσουμε είναι ότι η μεσογειακή διατροφή είναι ένα πρότυπο διατροφικών συστάσεων εμπνευσμένο από τις παραδοσιακές διαιτητικές συνήθειες των Ελλήνων και των Ιταλών που κατοικούν στη νότια Ιταλία. Αξιοσημείωτο είναι ότι η UNESCO αναγνωρίζει τη μεσογειακή διατροφή ως πολιτιστική κληρονομιά.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της Μεσογειακής διατροφής;
Η Μεσογειακή διατροφή χαρακτηρίζεται κυρίως από την κατανάλωση αγνών τροφίμων και την αποφυγή επεξεργασμένων τροφίμων. Επίσης, αποτελείται από: α) καθημερινή κατανάλωση μη επεξεργασμένων δημητριακών, κυμαινόμενη στις 8 μερίδες/ημέρα, 2-3 μερίδες/ημέρα λαχανικά, 4-6 μερίδες/ημέρα φρούτα, ελαιόλαδο στο καθημερινό μαγείρεμα, 1-2 μερίδες/ημέρα γαλακτοκομικά, β) εβδομαδιαία κατανάλωση 4-5 μερίδων πατάτες, 4-5 μερίδες/εβδομάδα θαλασσινά, 4 μερίδες/εβδομάδα ελιές, όσπρια και ξηρούς καρπούς, 1-3 μερίδες/εβδομάδα πουλερικά, αυγά και γλυκά,γ) μηνιαία κατανάλωση 4-5 μερίδων κόκκινο κρέας. Επιπρόσθετα, το πρότυπο της Μεσογειακής διατροφής χαρακτηρίζεται από τη μέτρια κατανάλωση κρασιού κατά τη διάρκεια του γεύματος και συνιστάται 1 ποτήρι/ημέρα για τις γυναίκες και 2 ποτήρια/ημέρα για τους άνδρες, καθημερινή σωματική δραστηριότητα, κατανάλωση άφθονου νερού και αντικατάσταση ως ένα βαθμό του αλατιού με μυρωδικά όπως ρίγανη, βασιλικός, θυμάρι κλπ.
Ποια είναι τα οφέλη της Μεσογειακής διατροφής στην υγεία μας;
Πολλές ερευνητικές μελέτες έχουν δείξει ότι η Μεσογειακή διατροφή ασκεί προστατευτική δράση έναντι της εμφάνισης στεφανιαίας νόσου, αθηροσκλήρωσης, διαβήτη τύπου 2, υπέρτασης, οστεοπόρωσης και παρέχει προστασία από τον κίνδυνο για εμφάνιση Alzheimer. Επίσης, προστατεύει ως ένα βαθμό από την εμφάνιση ορισμένων μορφών καρκίνου όπως ο καρκίνος του μαστού, του στομάχου, ο ορθοκολικός καρκίνος και ο καρκίνος του προστάτη.
Πώς συμβάλλει η Μεσογειακή διατροφή στην καλή λειτουργία της καρδιάς;
Σύμφωνα με έρευνες, στις μέρες μας τα καρδιαγγειακά νοσήματα είναι η κύρια αιτία θνησιμότητας. Ωστόσο, η μεσογειακή διατροφή χαρακτηρίζεται από τη χρήση παρθένου ελαιολάδου, το οποίο είναι πλούσιο σε πολυφαινόλες, αντιοξειδωτικά, μονοακόρεστα λιπίδια (MUFA) που ελαττώνουν την LDL (την «κακή» χοληστερόλη) χωρίς όμως να μειώνεται η HDL (η «καλή» χοληστερόλη), συνεπώς παρέχουν προστασία έναντι της στεφανιαίας νόσου και της αθηρωμάτωσης. Τα ψάρια παρέχουν ω-3 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα μακράς αλύσου, που ελαττώνουν τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου μέσω της δράσης τους στη θρομβογένεση και στα επίπεδα των τριγλυκεριδίων του αίματος. Επιπλέον, οι ξηροί καρποί έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, βιταμίνη Ε και μονοακόρεστα λιπαρά οξέα. Η επαρκής ποσότητα φυτικών ινών που μας παρέχει η Μεσογειακή διατροφή από τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα φρούτα και τα λαχανικά έχουν ευνοϊκή επίδραση στο λιπιδαιμικό φάσμα, που σχετίζεται άμεσα με την αθηρωμάτωση. Το κόκκινο κρέας, που βρίσκεται στην κορυφή της πυραμίδας και συνιστάται να καταναλώνεται μηνιαία (4μικρομερίδες/μήνα) έχει υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά οξέα τα οποία έχουν θετική συσχέτιση με τη στεφανιαία νόσο.